بررسی کارایی روش طیف‌سنجی زیر‌قرمز نزدیک در شناسایی رنگزای طبیعی روناس از رنگزای مصنوعی، مورد استفاده در خامه فرش دستباف

با توجه به تفاوت قیمت و ارزش رنگزاهای طبیعی در مقابل مصنوعی، شناسایی این دو دسته در فرش دستباف از اهمیت بسیاری برخوردار است. در این تحقیق هدف بررسی روش طیف‌سنجی زیر قرمز نزدیک جهت شناسایی رنگزای طبیعی روناس از رنگزاهای مصنوعی مورد استفاده در فرش دستباف می‌باشد. برای انجام این مهم نمونه‌های نخ پشمی با دو نژاد بلوچی و کرمانشاهی با رنگزای طبیعی روناس با دندانه‌های زاج سفید و کلرید قلع و رنگزاهای مصنوعی جهت تهیه فام‌های رنگی متداول قرمز رنگرزی گردید. بدین ترتیب 60 نمونه رنگرزی شده شامل 24 نمونه روناس، 10 نمونه ترکیبی، 26 نمونه مصنوعی، و 5 نمونه از صنعت، و در مجموع 65 نمونه تهیه شد. نتایج نشان می‌دهد طیف انعکاسی نمونه‌های رنگرزی شده با روناس در ناحیه NIR همچنان شیب افزایشی دارد درحالی که برای نمونه‌های رنگرزی شده با رنگزاهای مصنوعی افزایش چندانی را نشان نمی‌دهد. با توجه به نتایج این طرح، شناسایی روناس از نمونه‌های مصنوعی با بررسی طیف NIR نمونه‌ها کاملا امکان‌پذیر بود و برای نمونه‌های مورد بررسی تقریبا بدون هیچ خطایی شناسایی انجام شد. هرچند بررسی بر روی تعداد نمونه‌های بیشتر پیشنهاد می‌شود. البته در مورد نمونه‌هایی که با مخلوط روناس و رنگزای مصنوعی رنگرزی شده بودند شناسایی امکان‌پذیر نشد. این نمونه‌ها جزء یکی از دو گروه مصنوعی یا طبیعی قرار می گرفتند.